Cósima, novela publicada póstumamente, é a obra máis persoal de Grazia Deledda.Suxestivas paisaxes da súa Sardeña natal, escenarios de fábula e lenda, mostran personaxes encerrados na monótona existencia dunha pequena capital de provincia, na que todo aparece regulamentado por férreas leis consuetudinarias. Contra esas leis non escritas rebelarase, xa case desde nena a pequena Grazia-Cósima, intuíndo que tales restricións chocan frontalmente coa súa ansia de liberdade e coñecemento. A pesar da proximidade da morte ou quizá precisamente por iso, Cósima é unha obra vital, un testamento de supervivencia, na que recordos e experiencias vividos en Nuoro, e tantos usos e costumes da súa illa afloran coa forza e a imaxinación dunha adolescente que soña con converterse en escritora de éxito.